Drie direct betrokkenen, Bas-Jan Blom - Directeur ASN Beleggingsfondsen, Rosemarijn van der Meij - Fund Manager ASN Groenprojectenfonds (midden) en Sonja van der Eijk - Accountmanager ASN Duurzame Financieringen (rechts), vertellen over toen, het heden en toekomst van het fonds.
Om een beeld te krijgen, wat is een typisch ASN Groenprojectenfonds-project?
Blom: “Na de zomervakantie is de bouw gestart van een drijvend zonnepark op een waterberging in Boskoop. Deze zonnevijver is een mooi voorbeeld van dubbel ruimtegebruik: het levert een bijdrage aan het watermanagement in een gemeente die behoorlijk last kan hebben van natte voeten, plus het wekt duurzame energie op.”
Hoe zag impactbeleggen er 25 jaar geleden uit?
Blom: “Het begon met één enkele windmolen op een boerenerf. Toen we dit in 1995 voor het eerst financierden, was dat nog extreem experimenteel. Iedereen vond het spannend en niemand durfde. Inmiddels is het mainstream: er gaan miljarden om in het financieren van windmolenparken, op land en op zee.”
Wat heb je nodig om de eerste te durven zijn?
“Visie, boerenverstand en vooral het lef om buiten de gebaande paden te treden. Destijds hadden veel partijen koudwatervrees omdat ze zich afvroegen: kan een boerenbedrijf dat wel aan? Wij zeiden als eerste dat je het bedrijf en de windmolens moet lostrekken van elkaar. Wij financierden puur die windmolens, los van of de boer dat jaar geld zou verdienen met zijn melk. Daardoor werd het makkelijker te financieren.”
Hoe zien de komende 25 jaar eruit voor het ASN Groenprojectenfonds?
Van der Meij: “Momenteel financieren we met ons fonds ongeveer een derde wind, een derde zon en een derde overig. We blijven inzetten op die gezonde mix van projectvolume en bewezen technologie, versus beheerst investeren in nieuwe technologieën, zoals aardwarmte, warmte-koudepompen en opslag van energie.”
Welke rol heeft het ASN Groenprojectenfonds in het veld van impactbeleggen?
Van der Meij: “Wij investeren met het ASN Groenprojectenfonds in toenemende mate in meer vernieuwende projecten die nodig zijn in de energietransitie. Hiermee pakken we actief de rol als katalysator. Net zoals we 25 jaar geleden deden met windmolens proberen we nu de volgende stappen die noodzakelijk zijn in de energietransitie te versnellen.”
Zijn er in Nederland genoeg mogelijkheden om dit te doen?
Van der Eijk: “Jazeker, we kijken momenteel bijvoorbeeld naar projecten in geothermie, biogas, waterstof en warmtenetten. En er zijn nog zoveel daken in Nederland waar zonnepanelen op passen, zeker op grote bedrijventerreinen. Maar ook de grootschalige opslag van energie in batterijen is zeer veelbelovend.”
Energie opslaan in batterijen, loopt dat dan nog niet?
Van der Eijk: “Minder hard dan je zou willen, terwijl het energienetwerk soms zucht onder de teruggaaf van duurzaam opgewekte energie. En de wetgeving sluit nog niet aan op de gewenste toepassingen. Dus ook hier is pionierswerk nodig, zowel in de techniek als in de financieringsvorm. Op kleine schaal beginnen is het devies. Zoals de HUB - ‘s Hertogenbosch Urban Battery - waar we een combinatie van batterij, laadpalen en zonnepanelen op een parkeergarage financieren.”
En geothermie?
Van der Eijk: “Bij geothermie zitten we in de onderzoekende fase: hoe duurzaam is het nou écht en hoe kan het bijdragen aan de energietransitie? Hier zitten nog niet alle grote investeerders in dus we zien zeker kansen voor het fonds om weer die aanjagersrol te pakken. Maar gezien de omvang van de benodigde investering in een geothermieproject zou je eigenlijk ook graag het risico willen delen met anderen: samenwerken.”
“Van de eerste windmolen bij een boer, naar windparken op zee: zulke groeibewegingen moeten nog veel meer gaan plaatsvinden”Sonja van der Eijk - Accountmanager ASN Duurzame Financieringen
Hoe blijft het fonds vooroplopen?
Van der Meij: “Door scherp te focussen op de kansen die er zijn en door innovatief te denken. Zo is er in ons kleine landje veel meer ruimte - letterlijk - dan je zou verwachten. Wij financieren bijvoorbeeld een prachtig zonnepark bij Nieuwegein. Daar ligt een stuk grond dat 15 jaar op pauze is gezet, daarna mag er weer gebouwd worden. Op deze zogenaamde pauzegrond liggen nu maar liefst 8.200 zonnepanelen, omringd door water en riet en schapen die er vrij rondlopen. En de vinexwijk verderop profiteert er financieel van mee.”
Hoe kun je zulke projecten verder opschalen?
Van der Meij: “Zulke stukken pauzegrond en initiatieven zijn er heel veel in Nederland. En als je als fonds het goede voorbeeld geeft, laat je zien dat dit én rendabel is én echte positieve impact maakt. Dan volgt de rest. Dat werkt aanstekelijk.”
“En wat we als sector nog veel meer kunnen doen, is (internationale) samenwerking opzoeken. Dat doet het ASN Groenprojectenfonds ook. We werken samen met FMO op energieprojecten. En onlangs hebben we samen met Triodos Investment Management in het Indiase zonne-energiebedrijf Fourth Partner Energy geïnvesteerd. En samen met het Triodos Groenfonds in windpark Krammer, dat te groot is voor één fonds. Alleen ga je snel, maar samen kom je verder. Dat geldt zeker ook voor de agenda die we met het Groenprojectenfonds voor ogen hebben.”
“Alleen ga je snel, maar samen kom je verder”Rosemarijn van der Meij - Fund Manager ASN Groenprojectenfonds
25 jaar impactbeleggen via het ASN Groenprojectenfonds, we zijn eigenlijk pas net begonnen
Blom: “Ja, dat klopt eigenlijk wel. De rol van impactbeleggen is alleen maar in belang toegenomen. Echt impactbeleggen is niet het simpelweg investeren in bedrijven of projecten die het slechts íets minder slecht doen. Dat is geen positieve impact. Wij investeren in projecten die de wereld een stukje beter maken, in plaats van iets minder slecht.”
“Hierin is nog een lange weg te gaan. Wij blijven graag dat eerste zetje geven. Er zijn veel meer echte impactfondsen zoals het ASN Groenprojectenfonds nodig om de desastreuze tipping points in de natuur af te wenden. Die eerste stappen, die heeft de wereld nodig. Van de eerste windmolen in een weiland naar windparken op zee: zulke groeibewegingen moeten nog veel en veel meer gaan plaatsvinden.”
