Weersextremen en microplastics: zijn de uitdagingen van de watersector een kans in voor beleggers?

Klimaatverandering en milieuvervuiling vormen een enorme uitdaging voor waterbedrijven. Maar deze uitdagingen brengen ook kansen met zich mee: de miljardeninvesteringen die nodig zijn om een duurzamere, toekomstbestendige watervoorziening zeker te stellen bieden interessante perspectieven voor beleggers.

Wereldwijd worden elke zomer hitte- en droogterecords gebroken. Ondertussen zien we op het journaal steeds vaker rampzalige overstromingen, vaak veroorzaakt door ongekend hevige regenval.

Weersextremen en PFAS

De weersextremen waarin droogte en waterovervloed elkaar afwisselen, stellen waterbedrijven voor grote uitdagingen. In droge periodes moeten ze de levering van schoon drinkwater zien te waarborgen, maar tijdens natte periodes moeten de rioolsystemen extreme hoeveelheden water verwerken.

Milieuverontreiniging maakt waterbeheer ook complexer. Over de schadelijke gevolgen van microplastics en PFAS, de 'forever chemicals' die onder meer pannen en regenkleding water- en vuilafstotend maken, wordt steeds meer duidelijk. De impact op onze gezondheid is ronduit zorgwekkend: een studie schatte de gezondheidskosten die aan PFAS zijn verbonden op tussen de 52 en 84 miljard euro per jaar, alleen al in Europa.

Selectie van beursgenoteerde waterbedrijven

Het ASN Milieu & Waterfonds heeft ongeveer een derde van zijn vermogen belegd in bedrijven die zich richten op waterinfrastructuur en –behandeling. Hieronder vallen ook de nutsbedrijven zelf, met daaronder bekende namen als American Water Works, marktleider in de VS, en het Britse Severn Trent Water. Ze vormen een select gezelschap: wereldwijd zijn lang niet alle waterbedrijven beursgenoteerd.

Investeringen uit de markt

Zoveel is wel duidelijk: de komende jaren moet de watersector fors investeren om klimaatbestendig te worden. In het Verenigd Koninkrijk omvat dit investeringen in verouderende infrastructuur en nieuwe zuiveringsmethoden en technologie om waterkwaliteit te monitoren.

In landen waar het waterbeheer is geprivatiseerd, worden dergelijke investeringen gereguleerd, maar doorgaans niet door de overheid gefinancierd. De miljarden die ermee gemoeid zijn, moeten uit de markt komen, van beleggers die over het algemeen stabiele rendementen op hun kapitaal zoeken.

Water en milieu onlosmakelijk verbonden

Binnen het ASN Milieu & Waterfonds is waterbeheer geen willekeurig thema: toegang tot schoon water is een van de duurzame ontwikkelingsdoelen van de VN en een essentieel onderdeel van de duurzame toekomst waarop ASN Impact Investors inzet. Bovendien is water diep verweven met natuurlijke ecosystemen en biodiversiteit.

"Milieu, water en klimaat zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden," zegt Milan Schut, fondsmanager van het ASN Milieu & Waterfonds. Hij is trots op dit deel van zijn fonds. "We beleggen in veelbelovende bedrijven die met hun technologie en systemen oplossingen bieden voor mondiale uitdagingen op het gebied van water, grondstoffen en energie. Ze zijn actief in vrij uiteenlopende sectoren: hernieuwbare energie, recycling en duurzaam beheer van afval en voeding en landbouw."

^{Milan Schut, Fondsmanager SRI fondsen ASN Impact Investors}

"Milieutechnologie vormde zeker bij de start van onze strategie in 2001 nog een relatief nieuwe en volatiele markt voor beleggers. Daarom was het een uitstekend idee om het te balanceren met een defensieve positie in een wat rijpere sector -waterbehandeling - die ook aansloot bij de milieumissie van het fonds."

De upside van water: voorspelbare inkomsten

Gereguleerde waterbedrijven staan bekend als defensieve beleggingen met stabiele winsten, maar hebben ook opwaarts potentieel door de noodzakelijke investeringen om de risico's van drinkwatertekorten te beperken en voor infrastructuurverbeteringen.

Ook bedrijven die de oplossingen bieden voor waterinfrastructuur en -behandeling profiteren van de uitdaging om in voldoende schoon en veilig water te voorzien.

Wat de Britse waterbedrijven betreft: die werken met vijfjarige investeringsprogramma's die worden goedgekeurd door de toezichthouder. Dit systeem stelt ze in staat hun gereguleerde activa te laten groeien met een toegestaan rendement. Bedrijven kunnen beter of slechter presteren dan dat toegestane rendement op basis van hun prestaties aan de hand van veel criteria, waaronder, maar niet beperkt tot, milieuprestaties.

Duurzaam beleggingsuniversum

Bij ASN Impact Investors wordt elke belegging zorgvuldig geselecteerd op basis van de bijdrage aan duurzaamheid, mensenrechten en goed bestuur. Schut legt uit: "Als een waterbedrijf door onze grondige screening komt en wordt toegelaten tot ons duurzame beleggingsuniversum, mag je ervan uitgaan dat het behoort tot de meest duurzame en goed bestuurde van de sector."

"Is een nutsbedrijf bijvoorbeeld actief in water, maar ook in de gasvoorziening, dan is dat voor ons een reden om ze uit te sluiten: we investeren niet in fossiele brandstoffen. Maar als waterzuivering biogas oplevert, juichen we dat natuurlijk wel toe.”

Britse pionier in duurzaam vermogensbeheer

Voor het Milieu & Waterfonds werkt ASN Impact Investors al sinds de oprichting samen met de Britse vermogensbeheerder Impax, zelf een pionier in duurzaam beleggen met een lange staat van dienst. Justin Winter is er Schuts counterpart. Hij kent de beleggingskansen van de watersector als geen ander.

"Het is eigenlijk vrij simpel: de aarde wordt warmer en warme lucht kan meer water bevatten. Als dat water condenseert, regent het harder. Hier in Engeland hebben we net de natste winter in decennia meegemaakt, met riolen die overliepen op het oppervlaktewater. Dergelijke spills wil je natuurlijk liefst voorkomen als waterbedrijf, althans zoveel mogelijk beperken en onze bedrijven lopen daarin voorop. Severn Trent streeft er bijvoorbeeld naar om verder te gaan dan de door de overheid opgelegde doelen op dit gebied en wil tegen 2030 de het gebruik van noodoverstorten halveren."

^{Justin Winter, Portfolio Manager Impax Asset Management}

Sensortechnologie, datagedreven management

"Ook de innovaties die nodig zijn om het water te zuiveren en lekkage tegen te gaan bij consumenten en zakelijke afnemers vergen veel aandacht. "Slimme watermeters en sensortechnologie maken realtime monitoring van waterkwaliteit en lekkages mogelijk. De sector wordt steeds meer datagedreven en gebruikt onder meer 'digital twins'. Als kunstmatige intelligentie zware regenval kan voorspellen, kunnen bedrijven zich daar beter op voorbereiden."

"Gelukkig is er over één kwestie geen enkele discussie: elk mens wil schoon en veilig drinkwater en iedereen heeft daar ook recht op."

CO2-uitstoot omlaag dringen

"Net als bij alle investeringen letten we ook scherp op de CO2-uitstoot van de waterbedrijven en of ze die snel genoeg omlaag dringen om de klimaatdoelen van het akkoord van Parijs te halen. Hoewel waterbehandeling en -transport altijd energie zullen kosten, kunnen waterbedrijven hun uitstoot beperken door bijvoorbeeld biogas uit zuiveringsinstallaties te gebruiken voor elektriciteitsopwekking. De Britse sector streeft ernaar om tegen 2030 net zero te opereren."

Inmiddels wordt in de belangrijkste ontwikkelde economieën een snelle stijging verwacht van de uitgaven voor het opruimen van PFAS-vervuiling en het verlagen van de niveaus in drinkwater. Naarmate overheden en vervuilers de komende decennia meer geld vrijmaken om PFAS aan te pakken, ontstaan veel kansen voor bedrijven die oplossingen aanbieden.

^{Severn Trent - Upper Derwent Valley}

Aandeel in een onmisbare sector

Voor beleggers bieden de kapitaalbehoeften van de sector nieuwe mogelijkheden om deel te nemen in de rendementen van de voor de toekomst onmisbare watersector. Waterbedrijven trekken kapitaal aan via nieuwe aandelen en vreemd vermogen.

"Voor de Britse bedrijven betekent dit het naleven van de balansrichtlijnen die door toezichthouders worden gesteld. Gereguleerde waterbedrijven bieden meer zekerheid rond vraag en investeringsbehoeften in vergelijking met andere sectoren die verstoring in de energiemix ervaren. Dit kan waterbedrijven aantrekkelijk maken voor beleggers die stabiele rendementen zoeken, zoals pensioenfondsen, mits er regulatoire zekerheid is."

Lang betrokken als duurzame belegger

Ondanks enige zorgen over het vermogen van de sector om de middelen aan te trekken voor verhoogde investeringen in de komende jaren, kunnen bedrijven van de hoogste kwaliteit rekenen op grote interesse vanuit de kapitaalmarkten. De laatste aandelenuitgifte van meer dan een miljard pond door Severn Trent Water was afgelopen herfst bijvoorbeeld flink overtekend, zegt Winter. “Dit stelde ASN Impact Investors in staat zijn positie te behouden. Het helpt als je al zolang als duurzame belegger betrokken bent bij de sector."

Winter: Over het algemeen zoeken wij bedrijven met een sterke governance die uitstekend worden geleid. Juist dat zijn de aangewezen partijen om te investeren in een klimaatbestendige toekomst waarin water toegankelijk, veilig en betaalbaar blijft voor iedereen."

Britse waterbedrijven staan de komende jaren voor een fenomenale uitdaging: zorgen voor veilig drinkwater en schonere rivieren en kusten. Daarvoor moeten ze verouderde infrastructuur aanpakken en de rioolstelsels upgraden om tegen het nattere klimaat bestand te zijn, wat aanzienlijke kosten vergt.

Voor de Britse water utilities wordt de investeringsagenda in overleg met toezichthouder Ofwat telkens voor periodes van 5 jaar vastgesteld. Voor de komende periode, die start in april 2025, heeft Ofwat bevestigd dat er 104 miljard pond zal worden geïnvesteerd in het uitbreiden van de watervoorziening, het upgraden van afvalwatersystemen, het aanpakken van opkomende verontreinigingen en het vernieuwen van verouderde infrastructuur.

Justin Winter van Impax: "Gelukkig is er over één kwestie geen enkele discussie: elk mens wil schoon en veilig drinkwater en iedereen heeft daar ook recht op."