Nergens op aarde vind je biodiversiteit zo rijk als die in het Amazonegebied. Een nieuwe generatie ondernemers koppelt de rijkdom van het kwetsbare regenwoud aan een goed inkomen voor zijn bewoners - zonder dat dit ten koste gaat van de natuur. Het ASN Biodiversiteitsfonds participeert in een innovatieve investeerder die hun groei versnelt: het Amazon Biodiversity Fund.
Tucupi, een saus gemaakt van wilde gele maniokwortel, pasta van jambu-bladeren, cupuaçuboter: het assortiment van het Braziliaanse voedingsmiddelenbedrijf Manioca klinkt exotisch. In onze oren, maar ook voor veel Brazilianen die de potjes en flesjes in hun supermarkt tegenkomen, is het een eerste kennismaking met de bijzondere kruiden, vruchten en groenten die het Amazonegebied te bieden heeft.
Foodmerk voor biodiversiteit
Die verrassing is ook het hart van de missie die Joanna Martins en Paulo dos Reis, de oprichters van Manioca, met hun onderneming nastreven: Brazilië en de rest van de wereld laten kennismaken met de rijkdom aan smaken en geuren uit het Amazoneregenwoud. Dat vergroot niet alleen de waardering en respect voor het unieke regenwoudgebied, het biedt de families die de ingrediënten verbouwen ook een beter bestaan doordat Martins ze een eerlijke prijs biedt. En, minstens zo belangrijk: alles wat Manioca verwerkt, is afkomstig van boslandbouw. De groenten, vruchten en kruiden worden verbouwd in harmonie met de natuur, zodat Martins met haar foodmerk een bijdrage levert aan de biodiversiteit in de Amazone.
Amazon Biodiversity Fund
Haar bedrijf versnelt momenteel de groei dankzij een investering van het Amazon Biodiversity Fund, een fonds waarin nu ook het ASN Biodiversiteitsfonds participeert. Manioca sluit namelijk perfect aan bij de missie van het Amazone Biodiversity Fund: zowel de biodiversiteit als het bestaan van de mensen die in het gigantische, maar kwetsbare Amazonegebied wonen en werken beschermen en verbeteren. Het Amazone Biodiversity Fund (ABF) is een relatief nieuw fonds, geadviseerd door de Franse asset manager Mirova Natural Capital.
Innovatie in natuurlijk kapitaal
Vincent Gradt, ceo van Mirova UK: ‘We zijn continu op zoek naar nieuwe, innovatieve wegen om te investeren in natuurlijk kapitaal. Dat moet je heel breed opvatten: van regenwoud tot duurzame landbouwgrond en schoon water. En wat kapitaal betreft is er nog veel te doen in de Amazone: er is daar sprake van een funding gap, een gebrek aan kapitaal voor de bedrijven en projecten die met nieuwe businessmodellen een positieve bijdrage willen leveren aan het milieu en de biodiversiteit.’
"Ze dienen als voorbeelden van een nieuwe generatie bedrijven in het hart van de bio-economie in het Amazonegebied"
Zijn collega en fondsmanager Nick Oakes is de bedenker en vormgever van het Amazonefonds. ‘Wat biodiversiteit betreft is niets ter wereld vergelijkbaar met het Amazonegebied. Omdat dat voor tweederde in Brazilië ligt, besloten we ons op dat land te focussen met onze strategie. Wij selecteren met dit fonds de bedrijven die, vaak dankzij nieuwe businessmodellen, de grootste positieve impact hebben op de biodiversiteit en willen hun groei versnellen. Ze dienen als voorbeelden van een nieuwe generatie bedrijven in het hart van de bio-economie in het Amazonegebied.’
Impact van binnenuit
Oakes was eerder al jaren actief voor een ander klimaatfonds van Mirova in Peru, Brazilië en andere Latijns-Amerikaanse landen. Dat heeft hem diepere inzichten opgeleverd in de kansen van investeren in biodiversiteit op dit continent. Inzichten die hij niet had gekregen vanachter een desk in Europa.
Uit ervaring had Oakes inmiddels geleerd, dat als je impact wilt maken in Brazilië, je dat ook echt van binnenuit moet doen. ‘Met een internationaal dollarfonds is dat moeilijker, zeker in de regio’s waarop wij ons richten. Met een clubje Europeanen kom je daar niet zo ver: je moet de taal spreken, de cultuur begrijpen. Banden aangaan met alle lokale spelers en ook werken met de lokale munt - de Braziliaanse real.’
Start-ups en projectfinanciering
Een lokaal team in Brazilië selecteert sinds 2020 de bedrijven en projecten waarin het fonds kan investeren. Dat kunnen start-ups zijn, maar ook coöperaties of projectfinanciering voor ngo’s of publiek-private samenwerkingen.
‘Aan start-ups verstrekken we kapitaal in de vroege fase en groeikapitaal voor de fase daarna. Om die jonge bedrijven te vinden, houden we onder meer contact met business incubators en - accelerators en ngo’s in Brazilië. Dit zijn de organisaties die start-ups begeleiden op weg naar succesvolle groei. Maar we hoeven niet bepaald actief eropuit: we hebben meer dan voldoende aanmeldingen.
Nieuwe markten bouwen
De bedragen die ABF investeert, liggen tussen de 4 en 10 miljoen reais, omgerekend ongeveer 700.000 tot 1,7 miljoen euro. Dat is relatief bescheiden, geeft Oakes toe. ‘Bewust. Wij beperken ons echt tot de funding gap die wij zien, we willen de waarde die we toevoegen maximaliseren binnen de context van wat andere partijen al doen.’
"We bouwen aan een pijplijn van schaalbare en disruptieve investeringsmogeljkheden, op basis van de natuur en gericht op biodiversiteit"
De investeringen van het Amazon Biodiversity Fund in het Amazonegebied moeten eind 2022 bij elkaar leiden tot een fondsomvang van 50 miljoen euro. Gradt: ‘Die voor sommigen bescheiden omvang wil niet zeggen dat de impact ook beperkt blijft. Integendeel: doordat wij in die funding gap springen, maken we dat veel meer jonge bedrijven de eerste fase doorkomen en daarna klaar zijn voor grotere investeringen. Wij creëren als het waren de investeringskansen voor morgen. Of liever nog: we bouwen aan een pijplijn van schaalbare en disruptieve investeringsmogeljkheden, op basis van de natuur en gericht op biodiversiteit.’
Carbon backed notes
Het Amazon Biodiversity Fund wil maximale impact maken door financiering te verstrekken waar dat andere partijen tot nu toe niet of nauwelijks is gelukt. De bestaande financiële instrumenten maken dat vaak ook lastig, verklaart Oakes. Daarom kwam zijn fonds met twee innovatieve instrumenten: carbon backed notes en revenue based loans. ‘Dat geeft ons meer ruimte om in te spelen op de behoeften uit de markt en daardoor maximaliseren we onze impact.’
Bij een project rond natuurherstel kan een investeerder als ABF de CO2 die erdoor wordt vastgelegd, inzetten om ook financieel rendement te genereren: het vermijden of verwijderen van emissie is geld waard en verhandelbaar. ‘Carbon credits gelden tegenwoordig als een sterke valuta, deze zal de komende jaren naar verwachting alleen maar meer waarde krijgen. Intussen worden wij telkens beter in het vooraf inschatten van de te verwachten opbrengst aan carbon credits en de waardeontwikkeling daarvan.’
Inheemse kruiden als poeder
Bij revenue based loans vraagt de investeerder geen vaste rentevergoeding, maar een percentage van de omzet. Een voorbeeld van een bedrijf dat een revenue based loan afneemt van het Amazonefonds is Horta da Terra. Met zijn bedrijf levert medeoprichter en ceo Bruno Kato een reeks bijzondere inheemse kruiden en ingrediënten. In poedervorm, zodat ze bijvoorbeeld door consumenten makkelijk kunnen worden gebruikt in shakes, of door bedrijven die dranken of voeding maken. De planten zullen worden geteeld op een wijze die syntropische landbouw wordt genoemd: op zeer dicht en divers beplante percelen, tussen meerjarige gewassen en gevoed door organisch materiaal dat bij het snoeien vrijkomt.
"Het is ook voor de buitenwereld een belangrijk signaal dat de natuurlijke Amazone een rijke bronis van welvaart en voedsel"
Oakes: ‘Hiermee is Horta echt een pionier, want het richt zich op inheemse planten die nog nauwelijks werden verhandeld maar waarnaar de vraag nu stijgt in opkomende markten. Door ze op de dag van de oogst meteen in te vriezen en te verwerken tot poedervorm krijgen ze een veel hogere waarde. Horta werkt met twee gemeenschappen die hun grond nu anders gaan bewerken. Zo nemen ze oude tradities en inheemse kruiden en planten als jambu en taioba op in een nieuw systeem dat de biodiversiteit maximaal versterkt. Het is ook voor de buitenwereld een belangrijk signaal dat de natuurlijke Amazone een rijke bron is van welvaart en voedsel.’
Joanna Martins en Paulo dos Reis
Investering ASN Impact Investors mijlpaal
Het Amazon Biodiversity Fund is opgezet met het International Centre for Tropical Agroforestry als belangrijkste investeerder, en USAID (United States Agency for International Development) als belangrijkste partner. De risico’s worden ook deels afgedekt door US Development Finance Corporation, een Amerikaans overheidsfonds. Gradt: ‘De risico’s zijn grotendeels afgedekt, maar we hebben een rotsvast geloof dat wat we doen helemaal niet zo risicovol is. Tegelijkertijd zijn ook wij niet immuun voor valutarisico’s en politieke risico’s.’
