Microplastics, fast fashion en actief engagement op biodiversiteit:
Hoofd Duurzaamheid Mariëtta Smid heeft in 2024 doorgepakt op belangrijke thema’s die ons allemaal raken. ‘Waar we zien dat duurzaam beleid in de rest van de wereld afbrokkelt, vinden wij nog genoeg bedrijven en andere partijen die net als wij begrijpen dat duurzame impact de toekomst is.’
Mariëtta Smid, Hoofd Duurzaamheid
Hoe kijk jij terug op 2024?
‘Als een jaar waarin we onze koers goed hebben vastgehouden en onze negatieve impact hebben
teruggedrongen. We blijven onszelf verbeteren, onze positieve impact vergroten en we worden ook beter in het meten van die positieve impact. Maar dat doen we wel in een heel rap veranderende wereld waarin niet alles de goede richting opgaat wat betreft klimaat, biodiversiteit en mensenrechten.’
‘Het zijn thema’s die nauw met elkaar verbonden zijn. Bij het ASN Microkredietfonds zien we hoe
klimaatverandering en weersextremen juist mensen hard treffen in arme landen die over het algemeen het minst hebben bijgedragen aan klimaatverandering.
In de VS staan vrijheden onder druk. Als president Trump bepaalde media monddood probeert te maken en bepaalde woorden er niet meer mogen worden gebruikt, is dat een inbreuk op de persvrijheid, maar heeft dat ook gevolgen voor duurzame investeerders: wij ontlenen de informatie waarop we selecteren en bedrijven monitoren deels aan de feiten die ngo’s en media verzamelen over overheden, bedrijven en hun handelen. Dat is echt een gevaarlijke ontwikkeling. Het maakt ons werk moeilijker, het maakt het lastiger om grip te krijgen op wat er gebeurt in bepaalde regio’s en bij bedrijven.’
Stemt dat niet een beetje moedeloos?
‘Ik zie grote beleggers en bedrijven die duurzame principes overboord lijken te zetten, maar gelukkig zijn er veel meer die niet toegeven aan de huidige tendens. Die blijven toekomstgericht, al zijn ze daarover misschien wat minder vocaal. Wij geloven met hen in de kracht van een duurzame visie op de lange termijn en laten ons niet van de wijs brengen door ontwikkelingen op de korte termijn.’
‘In de loop van het jaar hebben we letterlijk aan tafel gezeten met bedrijven uit ons universum om ze
te bevragen hoe ze hun negatieve impact op biodiversiteit verkleinen en hoe ze dat meten. We werden
echt blij van hoe ze ermee omgaan. De resultaten die bijvoorbeeld Brambles boekt. Deze internationale
verhuurder van pallets en verpakkingen laat het plantagebos waaruit ze hun grondstoffen putten omgeven door stroken vrije natuur, waarin na verloop van tijd wild werd gespot dat al jaren niet meer was gezien!’
‘Zoiets bevestigt dat we met onze selectie op de goede weg zijn. Dat het echt koplopers oplevert die businesskansen zien in het mitigeren van hun negatieve impact op biodiversiteit. Zij passen
in de toekomst die ons voor ogen staat.’
Welke concrete stappen met duurzame impact zijn er gezet?
‘Met een heel belangrijke zijn we recent naar buiten gekomen: het moderniseren van het
ASN Groenprojectenfonds tot ASN Energie & Innovatiefonds en een nieuwe strategie voor professionele klanten met hetzelfde doel: investeren in de tweede fase van de energietransitie, met lokale projecten die het gebruik van schone energie in Nederland echt verder brengen.’
‘Verder hebben we onze visie op palmolie aangescherpt in ons nieuwe landbouwbeleid, en in ons
consumentenbeleid is AI ofwel kunstmatige intelligentie opgenomen. We willen dat het op een manier
wordt ingezet die mensen niet schaadt. Dat gaat naast het enorme energiegebruik ook om de privacy en de inbreuk op intellectueel eigendom; het is een nieuw terrein waarop we de komende jaren zullen ontdekken hoe het kan worden gebruikt en zeker ook misbruikt. Daar blijven we scherp op.
‘Ik ben ook blij dat we vrij revolutionair beleid hebben uitgewerkt rond microbeads, de kleine plasticdeeltjes die je bijvoorbeeld in cosmetica vindt. Superlogisch eigenlijk dat we bedrijven uitsluiten die werken met microbeads, maar daar ging wel een zorgvuldig en uitgebreid proces aan vooraf. Onderwerpen waar we de komende tijd bijzondere aandacht aan gaan besteden in ons engagement zijn het gebruik van eenmalig plastic en diversiteit: als de board van een bedrijf voor minder dan 40 procent uit vrouwen bestaat, vragen we hoe ze een betere diversiteit gaan realiseren.’
Het uitsluiten van fast fashion-bedrijven kreeg ook veel aandacht
‘Ik hoop dat het mensen ook meer aan het denken heeft gezet. We hebben fast fashion uitgesloten omdat het steeds vaker en sneller produceren van collecties echt niet meer kan. Die stap hebben we zorgvuldig voorbereid, dat heeft vanaf 2023 al veel tijd en energie gekost, met name vanwege onderzoek naar het beleid van de modebedrijven in ons universum en hun impact. Dat we überhaupt in kledingbedrijven belegden, was omdat we onze kracht als aandeelhouder inzetten voor een leefbaar loon in de keten.’
‘De vooruitgang ging wat dat aangaat heel moeizaam, terwijl de gevolgen van de manier waarop de
textielsector werkt voor de mensen die onze kleding maken, voor het klimaat en biodiversiteit steeds
beter zichtbaar werden. Dat konden we echt niet meer verantwoorden. Spijtig, zeker omdat we een van de oprichters waren van het Platform Living Wage Financials. Al zetten we ons in andere sectoren natuurlijk ook in voor een leefbaar loon. En we bannen kleding niet voor altijd uit ons universum. Kleding past binnen een duurzame toekomst. Modebedrijven die stappen zetten richting een circulair bedrijfsmodel zijn welkom, onder de duidelijke voorwaarden die we daarvoor hebben opgesteld.’
Hoe kijk jij naar de rol van bedrijven in duurzaamheid?
‘Consumenten alleen kunnen de wereld niet veranderen, dat hebben vooral overheden en bedrijven in hun macht. Helaas zien we nu in Europa hoe wetgeving die bedoeld is om te verduurzamen, wordt afgezwakt. Bedrijven zouden hun lobby eens wat vaker moeten inzetten ten gunste van duurzaamheid, in plaats van tégen verduurzaming.
‘Bedrijven moeten begrijpen dat ze grotere risico’s lopen als ze niet
goed met klimaat, mensenrechten en sociale vraagstukken omgaan.
En misschien sneller dan ze denken, herverzekeraars maken een
begin met het uitsluiten van bepaalde activiteiten. In Los Angeles
zag je hoe verzekeraars zich terugtrokken, al voor dat de branden in
LA uitbraken.’
Waar put je persoonlijk hoop uit voor de toekomst?
‘We zien dat er steeds meer jonge mensen met kennis over duurzaamheid werken bij bedrijven. Dat er door het hele land lokale, duurzame initiatieven zijn en er nog steeds nieuwe bijkomen die door burgers worden gedragen. Het zijn tekenen van een duurzame onderstroom die krachtiger is dan de politieke tendenzen van deze tijd.’
‘Steeds meer bedrijven begrijpen bovendien dat je risico’s kunt vermijden door duurzaam te ondernemen. Dat het niet meer gaat om goed en aardig gevonden worden, maar om een noodzakelijke systeemverandering waarin winstmaximalisatie voor de aandeelhouder niet langer centraal staat.
‘Uiteindelijk draait het om een gezegde wat ik laatst tegenkwam: oude mensen planten bomen waar ze zelf nooit onder zullen zitten. Je doet het voor de generaties die na je komen. Ook al zien we het duurzame beleid in de rest van de wereld verder afbrokkelen, wij moeten onze invloed gebruiken om de wereld steeds
wat beter te maken.’’